Απόφραξη σιελογόνου αδένα
Ο ρόλος του σιέλου στο σώμα είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Η υγρασία που παράγει ο σίελος συμβάλλει στην μάσηση, την κατάποση αλλά και στην άνετη πέψη. Βοηθά επίσης στην απομάκρυνση των υπολειμμάτων από τα δόντια, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης κοιλοτήτων και τερηδόνας. Οι σιελογόνοι αδένες είναι εκείνοι που παράγουν το σάλιο. Η απόφραξη σιελογόνου αδένα προκαλείται συνήθως λόγω ύπαρξης σιαλολίθου. Ο σιαλόλιθος είναι μια μορφή πέτρας των σιελογόνων αδένων. Προκύπτει -όμοια με τις πέτρες των νεφρών- ως αποτέλεσμα της χρόνιας συσσώρευσης αλάτων ασβεστίου και λοιπών ανόργανων συστατικών. Η σιαλολιθίαση εμφανίζεται κατά κύριο λόγο σε ενήλικες άντρες άνω των 50 ετών, με συχνότητα σχεδόν διπλάσια σε σχέση με τις γυναίκες.
Αιτίες Σιαλολιθίασης
Δεν είναι ακόμη γνωστή η ακριβής αιτία σχηματισμού σιελολιθίασης. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες που επιτείνουν την εμφάνισή της όπως:
- Μειωμένη πρόσληψη τροφής με επακόλουθη μείωση ανάγκης για παραγωγή σιέλου.
- Αφυδάτωση η οποία προκαλεί μειωμένη ροή σαλιού
- Πρόσληψη φαρμάκων όπως αντιϊσταμινικά, διουρητικά, ψυχιατρικά και άλλα φάρμακα που προκαλούν μείωση της παραγωγής σιέλου
- Κάπνισμα
- Αλκοόλ
- Καφές
- Κακή στοματική υγιεινή
- Υποσιτισμός
- Διατροφικές διαταραχές
- Έκθεση σε ακτινοβολία
Συμπτώματα
Το κυριότερο σύμπτωμα της σιελολιθίασης είναι η απόφραξη του σιελογόνου αδένα. Ο λίθος αναπτύσσεται είτε στη διαδρομή του κύριου εκφορητικού πόρου είτε μέσα στο παρέγχυμα. Εάν υπάρχει απόφραξη ή στένωση στους σιελογόνους αδένες, το σάλιο που δημιουργείται θα μείνει στάσιμο και θα σχηματίσει μικρές ασβεστοποιημένες πέτρες. Τα συμπτώματα που προκύπτουν από την απόφραξη του σιελογόνου αδένα περιλαμβάνουν:
- Πόνο
- Ευαισθησία
- Πρησμένοι λεμφαδένες
- Ερυθρότητα
- Οίδημα
Εάν η απόφραξη προκαλείται από μόλυνση, η μολυσμένη περιοχή παράγει πύον και ερυθρότητα στο κάτω μέρος του στόματος.
Απόφραξη σιελογόνου αδένα – Διάγνωση
Ο γιατρός θα προβεί σε διάγνωση βάσει του ιατρικού ιστορικού και της κλινικής εξέτασης. Η παρουσία των λίθων μπορεί να ανιχνευτεί στο 80% περίπου των περιπτώσεων μέσω απεικονιστικών εξετάσεων όπως το υπερηχογράφημα και η βιοψία με λεπτή βελόνα (FNA). Αν υπάρξει ένδειξη ύπαρξης λίθων, ο γιατρός πιθανόν να ζητήσει είτε αξονική είτε μαγνητική τομογραφία.
Ποια είναι η θεραπεία για την απόφραξη του σιελογόνου αδένα;
Η θεραπεία που ακολουθείται σε κάθε ασθενή είναι εξατομικευμένη. Κάθε ασθενής τυγχάνει είτε φαρμακευτικής είτε χειρουργικής αγωγής, ανάλογα με τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την κλινική και απεικονιστική εξέταση. Ανεξαρτήτως της θεραπευτικής μεθόδου που θα ακολουθηθεί, συνιστάται να χορηγηθεί προληπτικά αντιβίωση για να προληφθούν τυχόν μολύνσεις του σιελογόνου αδένα.
Στην περίπτωση μικρών σιελόλιθων, ακολουθείται συντηρητική θεραπεία. Μια συντηρητική μέθοδος περιλαμβάνει πρόσληψη των υγρών με σκοπό την αύξηση της ροής του σαλιού και την επακόλουθη αποβολή του λίθου έξω από τον εκφορητικό πόρο. Άλλη συντηρητική μέθοδος είναι η χρήση ζεστών επιθεμάτων από τον γιατρό με σκοπό να χαλαρώσει ο πόρος και μέσω της πίεσης, ο γιατρός να οδηγήσει προς την έξοδο του.
Η λιθοτριψία αποτελεί επίσης αποτελεσματική μέθοδο αντιμετώπισης κατά την οποία χρησιμοποιούνται κύματα υπερήχων που διαλύουν την πέτρα, η οποία αποβάλλεται με τη φυσιολογική ροή του σιέλου.
Αν η πέτρα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω συντηρητικών μεθόδων, γίνεται σιαλολιθοτομή, μια τομή δηλαδή στον εκφορητικό πόρο.
Στις πλέον σοβαρές ή χρόνιες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί να προβεί σε μερική ή ολική αφαίρεση του σιελογόνου αδένα.
Σε περίπτωση που νιώθετε οποιαδήποτε ενόχληση ή πόνο που μπορεί να αποτελέσει ένδειξη απόφραξης σιελογόνου αδένα, επικοινωνήστε άμεσα με την Χειρουργό Οδοντίατρο- Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Δελακά Ανδριάνα για να σας απαλλάξει άμεσα από την όποια ενόχληση.